VI. Whoa (Wet homologatie onderhands akkoord): de procedure – inhoud akkoord

De procedure zelf is eenvoudig en snel.

Samengevat:

• de schuldenaar – of de herstructureringsdeskundige – legt het akkoord aan de schuldeisers voor;
• acht dagen later kan er worden gestemd (al dan niet elektronisch);
• acht tot veertien dagen later vindt de homologatiezitting plaats;
• de beslissing van de rechtbank volgt binnen één tot twee weken daarna;
• hoger beroep is niet mogelijk; alle crediteuren zijn gebonden.

Met de beslissing van de rechtbank is de procedure ten einde. Eventuele (geschorste) faillissementsaanvragen komen te vervallen; de taak van de eventuele herstructureringsdeskundige en van de eventuele observator is geëindigd.

Natuurlijk is met het opstellen van het akkoord wel het nodige (reken-)werk gemoeid.

De wet geeft een aantal voorschriften over de inhoud van het akkoord. Ik geef de hoofdlijnen:

Klassenindeling

Schuldeisers en aandeelhouders worden in verschillende klassen ingedeeld. Die indeling vindt plaats op basis van het verschil in verhaalsrechten, die verschillende crediteuren kunnen uitoefenen. Dit vraagt een toelichting.

Het wettelijk uitgangspunt is dat schuldeisers onderling gelijk zijn: elke schuldeiser kan aanspraak maken op een evenredig (aan de omvang van zijn vordering) deel van het verhaalsvermogen van de schuldenaar.

Maar, op dit uitgangspunt zijn veel uitzonderingen. Er zijn schuldeisers die een wettelijk voorrecht hebben, zoals bijvoorbeeld de werknemer voor aanspraken jegens zijn werkgever en ook zoals bijvoorbeeld de garagehouder die retentierecht uitoefent op de door hem of haar gerepareerde auto.

En dan zijn er ook schuldeisers die voorrang hebben doordat zij zakelijke zekerheid gevestigd hebben op goederen van de schuldenaar. Dat zijn hypotheek- en pandhouders voor respectievelijk onroerend en roerend goed.

Dan zijn er ook ‘achtergestelde’ crediteuren (schuldeisers die op grond van een overeenkomst hun vordering verhalen na de andere schuldeisers).

En ten slotte zijn er de aandeelhouders.

Zo wordt er verschil gemaakt in ‘rang’: de schuldeiser met een hogere rang wordt eerst volledig voldaan, pas daarna komt de schuldeiser met een lagere rang, die zijn verhaal haalt op het dan resterend vermogen van de schuldenaar.

Het systeem van het Whoa-akkoord is nu dat schuldeisers en aandeelhouders die op grond van de wet of op grond van een overeenkomst een onderling verschillende rang hebben, dienovereenkomstig in verschillende klassen worden ingedeeld.

Het criterium voor het onderling verschil van de klassen wordt door de wet gegeven. Het criterium sluit aan bij de rangorde die de schuldeisers in een wettelijke vereffening zouden innemen.

Als die rechten een onderling vergelijkbare positie geven, dan komen de betreffende schuldeisers in dezelfde klasse.

Schuldeisers met rechten van hypotheek of pand (voor zover het hypothecair of met pand belast goed ‘dekking’ biedt) en schuldeisers met een wettelijk voorrecht worden in ieder geval in aparte klassen ingedeeld.

Voor zover het met hypotheek of pand belast goed voor de hypotheek of pandhouder geen ‘dekking’ biedt (dat wordt vastgesteld aan de hand van de geschatte executiewaarde), zijn die betrokken schuldeisers in te delen in de klasse ‘concurrente schuldeisers’.

Er wordt, voor de concurrente schuldeisers (dat zijn schuldeisers zonder wettelijke of contractuele voorrang of achterstelling) nog verschil gemaakt als de schuldeiser ‘kleine rechtspersoon’ is. Balanswaarde lager dan € 350.000,–, netto omzet lager dan € 700.000,– en minder dan tien werknemers – dan is sprake van een ‘kleine rechtspersoon’.

Als deze schuldeiser minder dan 20% aangeboden krijgt, dan geldt dat ook deze schuldeiser in een aparte klasse wordt ingedeeld.

Informatie aan schuldeisers

In het aan te bieden akkoord moet alle informatie staan die schuldeisers en aandeelhouders nodig hebben om zich over het akkoord een oordeel te kunnen vormen.

Dit betreft in elk geval:

• de klassenindeling en de criteria daarvan;
• de financiële gevolgen van het akkoord per klasse;
• de bij het akkoord te realiseren waarde;
• de verwachte opbrengst indien vereffend zou worden in een faillissement;
• de ingevolge het akkoord aan schuldeisers toe te delen rechten en het moment waarop die toedeling zal plaatsvinden;
• de nieuwe financiering die de schuldenaar aangaat;
• de wijze waarop nadere informatie verkregen kan worden;
• de stemprocedure;
• de wijze waarop de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging van de schuldenaar om advies gevraagd is (uiteraard slechts indien van toepassing).

En verder wordt aan het akkoord toegevoegd:

• een staat van baten en lasten;
• een staat waarop:
  • stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders worden vermeld;
  • het bedrag van hun vordering wordt vermeld, met mededeling of en in hoeverre die vordering door de schuldenaar eventueel wordt betwist;
  • mededeling omtrent klassenindeling;
  • opgaaf van schuldeisers die niet onder het akkoord vallen met motivering daarvan;
  • informatie over financiële positie van de schuldenaar met een beschrijving van de aard, omvang en oorzaak van de financiële problemen;
  • welke pogingen zijn ondernomen om tot een oplossing te komen;
  • herstructureringsmaatregelen die onderdeel zijn van het akkoord;
  • wijze waarop deze maatregelen bijdragen aan de oplossing;
  • de te verwachten tijdsduur.

Tot zover de voorwaarden waaraan het aan te bieden akkoord moet voldoen. Het is wel duidelijk dat er serieus werk gemaakt moet worden, wil deze herstructurering kans van slagen hebben.

Daarnaast is te zien dat nogal wat bepalingen ‘geschreven zijn op herstructurering van grotere ondernemingen’. Ik ga in een aparte blog in op de herstructurering van de MKB-onderneming onder de Whoa.

Mr. J.H. (Jaap) van der Meulen